زانو پرانتزی وضعیتی است که در آن زانوها به سمت یکدیگر خم می شوند. این عارضه می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان شایع تر است. علائم زانو پرانتزی عبارتند از: خم شدن زانوها به سمت یکدیگر، فاصله بین مچ پاها زمانی که زانوها صاف هستند، درد زانو و مشکل در راه رفتن یا دویدن. زانو پرانتزی به علل مختلفی به وجود می آید. رشد طبیعی، راشیتیسم، بیماری بلانت، آرتروز و اضافه وزن. درمان زانو پرانتزی نیز به علت و شدت آن بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است فقط به مراقبت های منظم و فیزیوتراپی نیاز باشد ولی در موارد شدیدتر، ممکن است جراحی لازم باشد. برای بسیاری از افراد این سوال پیش می آید که آیا زانو پرانتزی حتما باید جراحی شود. با مطالعه این مقاله، پاسخ سوال خود را دریافت خواهید کرد.
روش های غیرجراحی درمان زانو پرانتزی
زانو پرانتزی، که به عنوان ژنووالگوس نیز شناخته می شود، وضعیتی است که در آن زانوها به سمت یکدیگر خم می شوند. این عارضه می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در کودکان شایع تر است. در حالی که در موارد شدید زانو پرانتزی ممکن است نیاز به جراحی باشد، خوشبختانه روش های غیرجراحی متعددی برای درمان این عارضه وجود دارد. در اینجا برخی از رایج‌ترین روش های غیرجراحی درمان زانو پرانتزی آورده شده است:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی نقش کلیدی در درمان زانو پرانتزی ایفا می کند. یک فیزیوتراپیست می تواند با تجویز تمرینات خاص به شما کمک کند تا:
- عضلات اطراف زانو را تقویت کنید.
- انعطاف‌پذیری زانو و مچ پا را افزایش دهید.
- تراز و وضعیت بدن خود را بهبود ببخشید.
- الگوهای راه رفتن خود را اصلاح کنید.
بریس و ارتوز
بریس و ارتوز می توانند به صاف نگه داشتن زانو و کاهش فشار روی مفصل کمک کنند. انواع مختلفی از بریس و ارتوز برای زانو پرانتزی وجود دارد، از جمله:
- بریس های زانو: این نوع بریس ها می توانند به ثابت نگه داشتن زانو و جلوگیری از خم شدن آن به سمت داخل کمک کنند.
- ارتوزهای کفش: این نوع ارتوزها می توانند به اصلاح ناهنجاری های پا که ممکن است به زانو پرانتزی beitragen, beitragen.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می تواند به کاهش فشار روی زانوها و سایر مفاصل شما کمک کند. حتی کاهش وزن جزئی می تواند تأثیر قابل توجهی بر علائم زانو پرانتزی داشته باشد.
استفاده از دارو
در برخی موارد، ممکن است پزشک برای تسکین درد و التهاب زانو داروهای مسکن بدون نسخه یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) تجویز کند.
تغییر در سبک زندگی
برخی از تغییرات در سبک زندگی می توانند به کاهش علائم زانو پرانتزی و جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کنند، از جمله:
- اجتناب از فعالیت‌هایی که به زانوها فشار زیادی وارد می کنند: این فعالیت‌ها شامل دویدن، پریدن و بلند کردن اشیاء سنگین هستند.
- استفاده از کفش های مناسب: کفش های مناسب می توانند به حمایت از قوس پا و تراز ساق پا کمک کنند.
- استراحت کافی: به زانوهای خود فرصت کافی برای بهبودی بین فعالیت‌ها بدهید.
روش های جراحی درمان زانو پرانتزی
در موارد شدید زانو پرانتزی که روش های غیرجراحی موثر واقع نمی شوند، ممکن است جراحی لازم باشد. دو روش جراحی رایج برای درمان زانو پرانتزی وجود دارد:
روش جراحی استئوتومی
در این روش، جراح استخوان را در بالای زانو برش می‌دهد و آن را صاف می کند. این عمل می تواند به اصلاح ناهنجاری استخوانی که باعث زانو پرانتزی می شود، کمک کند. انواع مختلفی از استئوتومی وجود دارد، از جمله:
- استئوتومی تیبیال: این نوع استئوتومی در استخوان درشت نی (تیبیا) انجام می شود.
- استئوتومی فمورال: این نوع استئوتومی در استخوان ران (فمور) انجام می شود.
روش جراحی آرتروپلاستی
در این روش، جراح مفصل زانو را با یک مفصل مصنوعی جایگزین می کند. این عمل می تواند برای درمان درد و آرتروز ناشی از زانو پرانتزی مفید باشد. انواع مختلفی از آرتروپلاستی وجود دارد، از جمله:
- آرتروپلاستی کامل زانو: در این نوع آرتروپلاستی، جراح تمام مفصل زانو را با یک مفصل مصنوعی جایگزین می کند.
- آرتروپلاستی تک حفره‌ای زانو: در این نوع آرتروپلاستی، جراح فقط یک قسمت از مفصل زانو را با یک مفصل مصنوعی جایگزین می کند.
انتخاب بهترین روش جراحی برای درمان زانو پرانتزی به عوامل مختلفی از جمله شدت عارضه، سن، سطح فعالیت و سلامت عمومی شما بستگی دارد. برای تعیین بهترین روش درمان برای شما، باید با یک متخصص ارتوپد مشورت کنید.
ملاحظات بعد از عمل جراحی زانو پرانتزی
بعد از عمل جراحی زانو پرانتزی، باید برای مدتی از زانوی خود مراقبت کنید. این مراقبت‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- استفاده از عصا یا واکر
- انجام فیزیوتراپی
- محدود کردن فعالیت‌های خود
- مصرف داروهای مسکن
بهبودی کامل بعد از عمل جراحی زانو پرانتزی ممکن است چند ماه طول بکشد. با مراقبت مناسب، اکثر افراد می توانند بعد از عمل به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
عوامل تاثیرگذار در تعیین نیاز به جراحی زانو پرانتزی
عوامل متعددی در تعیین نیاز به جراحی زانو پرانتزی نقش دارند، از جمله:
- شدت زانو پرانتزی
در موارد خفیف زانو پرانتزی، ممکن است فقط به مراقبت های منظم و فیزیوتراپی نیاز باشد. در موارد شدت متوسط، ممکن است به بریس و ارتوز یا تزریق کورتیکواستروئید نیاز باشد. در موارد شدید زانو پرانتزی نیز ممکن است جراحی اجباری شود.
- سن بیمار:
کودکان در حال رشد ممکن است به جراحی نیاز نداشته باشند، زیرا استخوان‌های آنها هنوز در حال رشد است و ممکن است به طور طبیعی صاف شوند. با این وجود در بزرگسالان، استخوان‌ها سفت تر هستند و احتمال صاف شدن آنها بدون جراحی کمتر است.
- فعالیت بیمار:
اگر بیمار فعالیت بدنی کمی دارد، ممکن است به جراحی نیاز نداشته باشد. با این وجود اگر بیمار به طور فعال در ورزش یا سایر فعالیت هایی که به زانوها فشار زیادی وارد می کنند، شرکت می کند، ممکن است برای جلوگیری از آسیب بیشتر به جراحی نیاز داشته باشد.
- علائم بیمار:
اگر بیمار درد زانو یا سایر علائم را تجربه نمی کند، ممکن است به جراحی نیاز نداشته باشد. با این وجود اگر بیمار درد زانو یا سایر علائم مانند ناپایداری زانو یا مشکل در راه رفتن را تجربه می کند، ممکن است برای تسکین علائم به جراحی نیاز داشته باشد.
- سایر عوامل:
سابقه پزشکی بیمار، مانند آرتروز یا سایر مشکلات مفصلی، می تواند در تصمیم‌گیری برای جراحی نقش داشته باشد. ترجیحات بیمار نیز در تصمیم‌گیری برای جراحی نقش دارد.
نتیجه گیری
تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا زانو پرانتزی باید جراحی شود یا نه، باید توسط یک متخصص ارتوپد انجام شود. متخصص ارتوپد با معاینه بیمار و بررسی علائم و شدت زانو پرانتزی، بهترین روش درمان را برای بیمار توصیه می کند.
